Côn Đảo, hòn đảo phía Nam của Tổ quốc, không chỉ hấp dẫn du khách với vẻ đẹp hoang sơ và hệ sinh thái đa dạng mà còn là vùng đất thiêng liêng lưu giữ những dấu ấn lịch sử hào hùng của dân tộc.
Với các di tích và di vật khảo cổ từ thời Tiền sử và Sơ sử, Côn Đảo minh chứng cho sự hiện diện và khai phá của người Việt cổ từ hàng nghìn năm trước, thuộc văn hóa Sa Huỳnh hải đảo. Đây cũng là cột mốc khẳng định chủ quyền lãnh thổ của dân tộc trên vùng biển Đông. Đến thời chúa Nguyễn và nhà Nguyễn, Côn Đảo bước vào thời kỳ phát triển mới. Chúa Nguyễn thiết lập quyền kiểm soát quần đảo vào cuối thế kỷ XVII, và thời nhà Nguyễn đã chiêu mộ dân cư, hỗ trợ định cư, phát triển kinh tế, đồng thời sử dụng đảo làm nơi giam giữ phạm nhân, củng cố quản lý vùng biển chiến lược này.
Bước sang thời Pháp thuộc và Mỹ – Việt Nam Cộng hòa, Côn Đảo trở thành nhà tù nổi tiếng được mệnh danh là “địa ngục trần gian” với các hình thức giam cầm và tra tấn dã man các chiến sĩ cách mạng yêu nước. Dù bị giam giữ trong điều kiện khắc nghiệt nhưng những người tù chính trị tại Côn Đảo không hề khuất phục. Họ biến nơi đây thành “trường học cách mạng”, tổ chức các phong trào đấu tranh và nuôi dưỡng lý tưởng độc lập, tự do cho dân tộc. Các phong trào nổi bật như phong trào chống li khai, phong trào chống chào cờ, tráo án, bảo vệ khí tiết của các chiến sĩ cộng sản kiên trung đã làm nên một “trường học đấu tranh cách mạng” ngay giữa lòng “địa ngục trần gian”.
Sau ngày giải phóng, Côn Đảo – vùng đất ghi dấu những trang sử hào hùng của dân tộc – đã chuyển mình mạnh mẽ, khoác lên diện mạo mới, trở thành một thiên đường du lịch đầy hấp dẫn. Từ một vùng đất hoang sơ, xa xôi, Côn Đảo đã vươn lên, trở thành điểm đến nổi tiếng không chỉ bởi vẻ đẹp thiên nhiên kỳ vĩ mà còn là nơi tri ân, tưởng nhớ các anh hùng dân tộc. Sự giao thoa giữa quá khứ hào hùng và hiện tại thanh bình, giữa ý chí kiên cường của cha ông và sức sống mãnh liệt của một vùng đất đang hồi sinh, đã tạo nên sức hút đặc biệt của Côn Đảo.
Lịch sử hình thành và phát triển của Côn Đảo sẽ được tái hiện trong triển lãm, với điểm nhấn về hệ thống nhà tù – bằng chứng rõ nét cho sự khốc liệt của hai cuộc chiến tranh vệ quốc nhưng cũng là biểu tượng cho tinh thần kiên cường và ý chí học tập mạnh mẽ của các chiến sĩ cộng sản Việt Nam.
Triển lãm 3D trực tuyến: “Côn Đảo – Bản hùng ca giữa trùng khơi” gồm ba phần:
Phần 1: Côn Đảo thuở hồng hoang
Phần 2: Côn Đảo – Từ “địa ngục trần gian” đến trường học đấu tranh cách mạng
Phần 3: Côn Đảo – Từ trang sử hào hùng đến thiên đường du lịch
Với hơn 300 tài liệu, hình ảnh, hiện vật đặc sắc được lựa chọn từ các Trung tâm Lưu trữ quốc gia thuộc Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước, Trung tâm Bảo tồn Di tích quốc gia Côn Đảo và một số nguồn sưu tầm khác, triển lãm sẽ đưa công chúng khám phá vùng đất Côn Đảo từ buổi sơ khai đến ngày nay. Triển lãm do Trung tâm Bảo tồn di tích quốc gia Côn Đảo, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu chủ trì, Trung tâm Lưu trữ quốc gia I, Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước thực hiện nhằm hướng tới kỷ niệm 80 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 – 22/12/2024). Ban Tổ chức hy vọng triển lãm sẽ cung cấp nhiều thông tin bổ ích để công chúng hiểu hơn về vùng đất Côn Đảo thiêng liêng này./.
THÔNG TIN CHI TIẾT VÀ LIÊN HỆ:
– Đơn vị tổ chức và thực hiện:
Trung tâm Bảo tồn Di tích quốc gia Côn Đảo
Trung tâm Lưu trữ quốc gia I
– Thời gian khai mạc triển lãm: 16h00 ngày 11/12/2024
– Địa điểm khai mạc: Hội trường Bảo tàng Côn Đảo, số 02 đường Nguyễn Huệ, huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.
– Triển lãm trực tuyến trên website:
https://trungtambaotonditichquocgiacondao.vn/condao/
https://www.archives.org.vn/condao/