ĐỀN THỜ CÔN ĐẢO

Đền thờ Côn Đảo, nơi dành để tưởng nhớ công lao các bậc tiền nhân, các anh hùng liệt sĩ, đồng bào, đồng chí đã hy sinh vì độc lập tự do cho dân tộc tại hệ thống nhà tù Côn Đảo - nơi từng mệnh danh “Địa ngục trần gian” suốt 113 năm.

Đền thờ được khởi công xây dựng vào ngày 06/12/2009 và khánh thành vào ngày 20/11/2011. Được xây dựng trên khu đất 30.040m², Công trình có tổng diện tích xây dựng là 3.760 m², bao gồm 10 hạng mục: Tứ trụ, Cổng đền, nhà treo chuông, Tả mạc, Hữu mạc, Tiền đường, hậu cung, nhà hóa vàng, hồ Ngũ nhạc, hồ Đền.

- Đền chính được thiết kế kiểu đền thờ Nam bộ nối đọi có sân trong, kiến trúc nhà 2 tầng 8 mái đao cho phần Tiền và phần Hậu, diện tích xây dựng: 1.253m², (các hạng mục còn lại như nhà Tả hữu mạc, nhà quản lý đền, nhà hóa vàng, hồ ngũ nhạc, hồ đền và các hạng mục phụ trợ… tổng diện tích 2.057m²)

- Vườn đền với diện tích hơn 21.000m² được trồng đủ các loại cây mang sắc thái của cả 3 miền Bắc - Trung - Nam. Nội thất thờ tự được bố trí theo truyền thống văn hóa Việt, tuân thủ phong tục thờ cúng đối với văn hóa phương Nam, với đền thờ chữ Nhị.

- Riêng nhà treo chuông: Được thiết kế mang tính truyền thống, các văn hóa họa tiết mang đậm sắc thái của đền chùa Nam Bộ. Nhà treo chuông và quả chuông lớn còn được gọi là “Đại hồng chung” là hạng mục do ngân hàng Công Thương Việt Nam làm nhà tại trợ chính, đầu tư bằng nguồn quỹ phúc lợi của doanh nghiệp.

Đại hồng chung có trọng lượng 9,400kg, chiều cao 3,97m, đường kính đáy 1,93m được đúc bằng đồng nguyên chất tại cơ sở đúc đồng của nghệ nhân Nguyễn Văn Sính (thành phố Huế). Trên thân chuông được chạm khắc hoa văn hình sóng nước và lá đề, trang trí hình tứ linh: Long - Ly - Quy - Phượng.

Đặc biệt là Giáo sư, AHLĐ Vũ Khiêu ở tuổi đại lão vẫn dành nhiều đêm trăn trở, tâm huyết để hoàn thành bài minh bất hủ đã được đúc chữ quốc ngữ nổi trên thân chuông.

BÀI MINH

• Ngày hôm nay:
• Chuông vang xa: Từ hòn đảo anh linh
• Chuông vang vọng: Giữa bầu trời đại nghĩa
• Hơn trăm năm chí lớn anh hùng
• Hơn hai vạn hồn thiêng liệt sỹ
• Trên không trung rực sáng những vì sao
• Dưới địa ngục dìm sâu bầy ác quỷ
• Dũng cảm thay:
• Trong nhà tù vững dạ bền gan
• Trước kẻ địch hùng tâm tráng chí
• Tiếp ngàn thu kim cổ tinh thần
• Tụ muôn dặm sơn hà tú khí
• Vì nhân dân, sống chết không sờn
• Trước sự nghiệp, thương vong xá kể
• Thế mới biết:
• Khi tâm hồn phẩm chất đã vươn cao
• Thì độc lập tự do càng đáng quý
• Càng quyết tâm cứu nước diệt thù
• Cùng góp sức dời non lấp bể (biển)
• Đường thành công, san phẳng gian nan
• Đỉnh thắng lợi, lẫy lừng thế kỷ.
• Rồi mai đây:
• Tưởng người xưa, càng nặng ân tình
• Nhìn đất cũ, chưa khô huyết lệ
• Trên quê hương thắng lợi phồn vinh
• Giữa thế giới hòa bình hữu nghị
• Tiếng chuông đồng mãi mãi vọng tiền nhân
• Gương Côn Đảo đời đời soi hậu thế.
• * Tác giả: Giáo sư, Anh hùng Lao động Vũ Khiêu.